Logopeda diagnozuje, a następnie leczy wady mowy. Analizuje mowę rozumianą jako przekazywanie i odbiór informacji, czyli porozumiewanie się. 

Zaburzenia mowy powstają na różnym tle, dlatego terapeuta – by je zdiagnozować, a potem leczyć – musi mieć rzetelną wiedzę z zakresu medycyny, psychologii, pedagogiki.

Kiedy potrzebna jest konsultacja logopedy

Na pewno nie należy czekać, aż dziecko wyrośnie z wady wymowy. Warto skorzystać z konsultacji logopedy, gdy zaobserwujemy u swojej pociechy:

• zmiany anatomiczne w obrębie aparatu artykulacyjnego: nieprawidłową budowę języka (zbyt krótkie wędzidełko językowe), wady zgryzu, anomalie zębowe, podejrzewamy upośledzenie słuchu fizycznego;
• zauważymy, że jego rozwój psychomotoryczny i emocjonalny dziecka przebiega wolniej niż u rówieśników;
• wymowa dziecka nie spełnia standardów rozwoju mowy właściwych danemu wiekowi.

 

Sytuacje, w których rodzice powinni iść z dzieckiem do logopedy, w trybie natychmiastowym

• dziecko:
  nie reaguje na swoje imię,
  nie wykazuje chęci do komunikowania się z otoczeniem,
  nie nawiązuje kontaktu wzrokowego,
  układa zabawki w jednym rzędzie,
  nie naśladuje gestów, np. gestu “pa, pa”,
  ma napady złości lub śmiechu często nieadekwatne do sytuacji, w której się znajduje,
  jest nieposłuszne np. w sklepie, autobusie, domu,
  prezentuje zachowania stereotypowe, które po prostu musi wykonać, bo inaczej “świat się wali i pali”,
  nie mówi (brak rozwoju mowy) lub opiekunowie dostrzegają regres mowy – pewne słowa pojawiły się a potem “zniknęły” z czynnego słownika dziecka;
• dziecko:
  w wieku 12 miesięcy nie mówi prostych słów tj. mama, tata, papa, hau, mu. Powinno ich być 3 – 5. Maksymalnie do 15 miesięcy takie słowa powinny się pojawić. Bliżej drugich urodzin dziecko powinno powtarzać bardzo dużo słów, uczyć się każdego dnia nowych. Powinno dostrzegać się znaczny przyrost liczby wyrazów. 
  w wieku 2 lat nie łączy dwóch wyrazów w jedno proste zdanie tj. Mama oć – Mama choć, Tata da – Tata daj, itp.
  w wieku 3 lat nie buduje zdań złożonych z 3, 4 elementów.
  w wieku 3 lat i więcej mówi niewyraźnie, także że jest słabo rozumiany przez osoby z dalszego otoczenia.
  NIE MÓWI lub MÓWI MAŁO lub MÓWI NIEWYRAŹNIE lub posługuje się “swoim” językiem, który jest lub nie jest zrozumiały dla jego najbliższych;
• dziecko:
  nie głuży i nie gaworzy,
  głużyło ale nie słychać u niego gaworzenia. 
• dziecko:
  zatyka uszy na nagły dźwięk,
  ma wygórowany odruch wymiotny,
  spożywa tylko wybrane produkty,
  nie wykazuje chęci do poznawania nowych dań, smaków i zapachów;
• dziecko:
  oddycha przez usta, które są ciągle otwarte,
  śpi z otwartą buzią, może też chrapać,
  nie radzi sobie z połykaniem śliny bądź pokarmów,
  nie umie podnieść, na prośbę rodzica, np. języka do nosa,
  dopytuje się: Co? Powtórz. Nie słyszę!;
• dziecko:
  zacina się, powtarza sylaby, wyrazy;
• dziecko:
  mówi niewyraźnie, konsekwentnie zamienia dane głoski na inne, nie wymawia niektórych głosek.
   
• Kiedy rozpocząć terapię.
  4 ROK ŻYCIA (dziecko ma 3 lata 0 miesięcy – 3 lata 11 miesięcy)

Terapię w tym wieku zaleca się, gdy dziecko:

• nie potrafi na prośbę rodzica / terapeuty podnieść np. języka do nosa, itp.,
• wymawia głoski [l], [t], [d], [n] lub / i inne – międzyzębowo (język dziecka wchodzi pomiędzy jego zęby) lub bocznie (głoski brzmią jakby były wymawiane przez Kaczora Donalda);
• substytuuje (zamienia) głoski:
• [l] na [j],
• [w] na [f],
• [k] na [t],
• [g] na [d],
• [d] na [t],
• [ź] na [ś],
• [dź] na [ć] konsekwentnie w wielu wyrazach.

5 ROK ŻYCIA (dziecko ma 4 lata 0 miesięcy – 4 lata 11 miesięcy)

Terapię w tym wieku zaleca się, gdy dziecko:

• ma jakiekolwiek problemy z wymową głosek z 4 r.ż.,
• realizuje głoski szeregu syczącego – [s], [z], [c], [dz] lub / i inne – międzyzębowo (język dziecka wchodzi pomiędzy jego zęby) lub bocznie (głoski brzmią jakby były wymawiane przez Kaczora Donalda),
• zamienia głoski szeregu syczącego – [s], [z], [c], [dz] na [ś], [ź], [ć] ,[dź];

6 ROK ŻYCIA DZIECKA (dziecko ma 5 lat 0 miesięcy – 5 lat 11 miesięcy)

Terapię w tym wieku zaleca się, gdy dziecko:

• ma jakiekolwiek problemy z wymową głosek z 4 lub / i 5 r.ż.,
• realizuje głoski szeregu szumiącego – [sz], [ż], [cz], [dż] lub / i inne – międzyzębowo (język dziecka wchodzi pomiędzy jego zęby) lub bocznie (głoski brzmią jakby były wymawiane przez Kaczora Donalda),
• zamienia głoski:
• szeregu szumiącego – [sz], [ż], [cz], [dż] na [ś], [ź], [ć] ,[dź] lub [s], [z], [c], [dz];
• [r] na [l] – pod koniec opisanego etapu.
•  

Źródło: https://www.logopasja.pl